na dzień 13.02.2023 roku

Masz lub miałaś/eś zawartą z Bankiem Umowę kredytu „frankowego” przed 1 maja 2004 roku i zastanawiasz się czy możesz powalczyć z Bankiem? Odpowiedź brzmi: TAK!

Większość Umów kredytów „frankowych” zawierana była w latach 2006-2009. Jednak tego rodzaju produkty oferowane były klientom już nawet w 2001 roku. Jeśli masz umowę kredytu „frankowego” zawartą w okresie przed wejściem Polski do Unii Europejskiej, to nic straconego. Możesz walczyć o swoje prawa i żądać ustalenia, że umowa kredytu frankowego jest nieważna.

Czy zastosowanie mają przepisy Dyrektywy 93/13?

Podstawą rozstrzygnięć w „sprawach frankowych” są przepisy prawa polskiego oraz przepisy prawa unijnego w zakresie ochrony konsumentów. Pomimo, że wejście Polski do Unii Europejskiej nastąpiło dnia 1 maja 2004 roku, to jednak przepisy prawa polskiego były dostosowywane do przepisów unijnych już od 1991 roku. Polska była wręcz obowiązana do zbliżenia istniejącego oraz przyszłego prawa polskiego do ustawodawstwa istniejącego we Wspólnocie Europejskiej. W tym celu Polska miała podjąć wszelkie starania w celu zapewnienia zgodności prawa.

Istotną kwestią jest tutaj fakt, iż przepisy art. 3851 kodeksu cywilnego i następne, które dotyczą ochrony konsumenta przed niedozwolonymi (abuzywnymi) postanowieniami umownymi zostały wprowadzone ustawą z dnia 2 marca 2000 roku o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Ustawa ta dokonała w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektyw Wspólnot Europejskich, w szczególności dyrektywy 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz. Urz. WE L 95 z 21.04.1993). Wobec powyższego wykładnia przepisów dyrektywy 93/13, jak również orzecznictwo sądów w tym zakresie znajdzie pełne zastosowanie także do umów kredytów frankowych zawartych w okresie przed 1 maja 2004 roku. Powyższe stanowisko potwierdzają wyroki sądów polskich, w tym wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 4 listopada 2021 roku wydany w sprawie zarejestrowanej pod sygn. akt I C 659/20.

Czy tylko przepisy dyrektywy 93/13 mają znaczenie?

Odpowiedź brzmi: NIE

Wiele sądów rozpoznając sprawy frankowe, rozpoczyna analizę sprawy od tego, czy taka umowa kredytu jest w ogóle dopuszczalna na podstawie ogólnych przepisów prawa cywilnego, w tym prawa bankowego. Sądy w pierwszej kolejności analizują, czy umowa kredytu frankowego jest zgodna z naturą umowy kredytu, a więc czy spełnia wszystkie wymagania stawiane umowie kredytu wynikające z ustawy prawo bankowe. Dalej Sądy badają, czy umowa kredytu frankowego jest zgodna z ogólnymi zasadami zawierania umów. W polskim prawie obowiązuje zasada swobody umów. Oznacza to, iż strony mogą ustalić pewne zasady w umowach między sobą w sposób nieco odmienny od zasad wynikających z przepisów ogólnych. Chodzi o dostosowanie pewnych kwestii do danej relacji stron. Jednak te zmiany nie mogą prowadzić do tego, aby zmienił się całkowicie charakter umowy, czy nastąpiło obejście przepisów lub podstawowych zasad, które muszą być ujęte. W sytuacji, gdy takie okoliczności mają miejsce, uznać należy, iż umowa taka jest nieważna. Sądy w sprawach frankowych znajdują wiele argumentów świadczących o tym, że zasady ustalone przez Banki w umowach kredytu frankowego przemawiają za stwierdzeniem ich nieważności,  -przede wszystkim z uwagi na to, że kredytobiorca zazwyczaj nie miał żadnego wpływu na treść takiej umowy. Umowy te są – często tak sformułowane, że wykraczają poza dozwoloną swobodę zmiany umów. W szczególności podkreśla się, że to Bank decydując, o wysokości kursu, po którym przeliczane są raty kapitałowo – odsetkowe, decyduje o wysokości kwoty kredytu i odsetek, jaka ma być spłacona. Przy czym, co istotne decyzja ta ma miejsce już w trakcie realizowania umowy kredytu, a kredytobiorca nie ma jakiejkolwiek możliwości sprawdzenia na jakich zasadach kurs taki jest ustalany. Także z tego powodu umowy kredytów frankowych uznawane są przez Sądy za nieważne, bez względu na to, czy zawarte zostały po 1 maja 2005 roku, czy też przed tym dniem.

Czy roszczenia o zapłatę z umowy kredytu frankowego zawartej przed 1 maja 2004 roku uległy przedawnieniu?

Co do zasady NIE.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak również sądów polskich, w tym Sądu Najwyższego, przedawnienie roszczeń o zapłatę wynikających z umowy kredytu frankowego rozpoczyna się dopiero z momentem, kiedy kredytobiorca dowiedział się o występowaniu w jego umowie postanowień niedozwolonych. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 maja 2021 roku, sygn. akt III CZP 6/21 wskazał jasno:  bieg terminu przedawnienia roszczeń restytucyjnych konsumenta nie może się rozpocząć zanim dowiedział się on lub, rozsądnie rzecz ujmując, powinien dowiedzieć się o niedozwolonym charakterze postanowienia. Należy bowiem uznać, że dopiero wówczas mógł wezwać przedsiębiorcę do zwrotu świadczenia (art. 455 k.c.). Taka wykładnia jest zgodna z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który między innymi w wyroku z 22 kwietnia 2021 roku w sprawie C-485/19 i wyrok z 10 czerwca 2021 roku w sprawach połączonych od C-776/19 do C-782/19.

Wobec tego, Kredytobiorca ma 6 lat od momentu, kiedy dowiedział się o występowaniu w jego umowie postanowień niedozwolonych, w tym konsekwencji z tym związanych i skutków uznania umowy za nieważną, aby skierować sprawę przeciwko Bankowi na drogę sądową. Pamiętać należy, iż wezwanie Banku do zapłaty przed rozpoczęciem sprawy sądowej jest niezbędne, jednak nie przerywa, ani nie zawiesza biegu terminu przedawnienia. Obecnie tylko i wyłącznie skierowanie sprawy na drogę sądową z pozwem o zapłatę przerwie bieg przedawnienia w tym zakresie.

 Jakie działania podjąć, aby rozpocząć sprawę frankową?

Przygotuj umowę kredytu „frankowego” oraz wszystkie dokumenty związane z jej zawarciem lub późniejszymi zmianami warunków umowy. Uzyskaj zaświadczenia z Banku, w szczególności dotyczące wszelkich należności spłaconych dotychczas na rzecz Banku, w tym ze wskazaniem kursu, po jakim Bank przeliczał należności, jak również dotyczące kwoty kredytu (transz) wypłaconych na Twoją rzecz.

Jeżeli potrzebujesz pomocy lub chcesz uzyskać szczegółowe informacje odnośnie Twojego kredytu frankowego, skontaktuj się z nami: sekretariat@krpmk.pl